ΤΟ ΜΩΡΟ ΒΓΑΖΕΙ ΔΟΝΤΙΑ... (ΟΔΟΝΤΟΦΥΙΑ: ΣΥΜΠΤΩΜΑΤΑ/ΟΔΗΓΙΕΣ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗΣ)

Το παιδι βγαζει δοντια.Ταλαιπωρειται και το σπιτι χανει την ηρεμια του για αλλη μια φορα («πανω που ειχαμε τελειωσει με τους κολικους και που ξεκινησε να κοιμαται το βραδυ»).Τα παιδια εμφανιζουν τους νεογιλους και τους μονιμους οδοντες (τα πρωτα και τα δευτερα δοντια δηλαδη).Οι νεογιλοι οδοντες (20 στο συνολο) αρχιζουν να ανατελλουν μετα τον 5^ο μηνα ζωης (συνηθως περι τον 7^ο) και η διαδικασια αυτη ολοκληρωνεται μεχρι την ηλικια των 3 ετων.

ΕΡΧΟΝΤΑΙ...

Συμπτώματα :

Υπάρχει ευρεία διαφωνια στην διεθνή βιβλιογραφία και τις γνώμες των ειδικων για τον βαθμό στον οποίο η οδοντοφυία οδηγεί σε συστηματικές ή άλλες εκδηλώσεις.

1) Ανησυχία. Εδώ θα συμφωνήσουν μάλλον όλοι. Το μωρό μας θα εμφανίσει έντονη γκρίνια και σιελόρροια. Τα ούλα φλεγμαίνουν (και επομένως πονούν...) .  Στην προσπάθεια του να ανακουφιστεί το μωρό μας δαγκώνει μανιωδώς παιχνίδια,αντικείμενα,δάκτυλα. Η ανακούφιση είναι όμως μόνο πρόσκαιρη.

ΦΑΝΗΚΑΝ....

2) Διάρροιες.  "Τα δόντια κάνουν διάρροιες" .Δεν είναι ακριβώς έτσι. Μπορούν να ισχύουν 3 τινά : α) Η υπερβολική παραγωγή σάλιου οδηγεί το παιδί στο να καταπιεί μια μεγάλη ποσότητα από αυτό. Το σάλιο περνά βεβαίως στον πεπτικό σωλήνα του παιδιού, αναμιγνύεται με το εντερικό περιεχόμενο, με αποτέλεσμα τα κακά του παιδιού να είναι περισσότερο μαλακά σε σύσταση (loose stool). β) Το βρέφος που βρίσκεται σε έντονη φάση οδοντοφυίας (άρα και στρες) είναι περισσότερο επιρρεπές σε λοιμώξεις του εντέρου. γ) Διαρροικές κενώσεις άλλης αιτιολογίας οι οποίες χρονικά συνέπεσαν με την περίοδο της οδοντοφυίας, η οποία κάθε άλλο παρά σύντομη είναι.

3) Πυρετός . Πόσο "βολικό" είναι για τον παιδίατρο σε ένα εμπύρετο επεισόδιο βρέφους να αποφανθεί ότι "μάλλον είναι από τα δόντια" ; Η εντύπωση αυτή έχει περάσει ευρέως και στους γονείς και πολλές φορές αναστέλλουν την εξέταση του παιδιού επάνω στην βάση ότι "το παιδί βγάζει δόντια". Άλλοι πάλι κάνουν λόγο για τον "ιό της οδοντοφυίας" (τον οποίο δεν μπορούν να κατονομάσουν). Μπορούμε ξεκάθαρα να πούμε τα εξης δύο : α) Όπως προαναφέρθηκε, ένα βρέφος σε φάση έντονης οδοντοφυίας είναι περισσότερο επιρρεπές σε λοιμώξεις. Άρα...ο πυρετός ΔΕΝ είναι από τα δόντια σε αυτήν την περίπτωση, απλώς η γενικότερη κατάσταση του βρέφους προδιαθέτει στο να κολλήσει και να εκδηλώσει μια ίωση. β) Σε περιόδους που τα ούλα του παιδιού εμφανίζουν μια εικόνα έντονης τοπικής φλεγμονής, η ουλίτιδα αυτή μπορεί να ευθύνεται (αν και όχι συχνά) για την εκδήλωση ενός χαμηλού πυρέτειου (σχεδόν πάντα < 38) βραχείας διάρκειας. Συνυπολογίστε λοιπόν τα ανωτέρω την επόμενη φορά που θα σκεφτείτε ότι "το παιδί κάνει πυρετό από τα δόντια".

4) Λοιπές εκδηλώσεις . Το βρέφος μπορεί να παρουσιάζει κατά τις εξάρσεις της οδοντοφυίας περιόδους παροξυσμικού βήχα που μπορεί να φτάσουν εως και εικόνα πνιγμονής. Αυτό οφείλεται σε αντανακλαστικά  του οπιθοφάρυγγα και του φάρυγγα από την κατάποση μεγάλων ποσοτήτων σάλιου. Ο βήχας αυτός ΔΕΝ χρειάζεται φάρμακα , σιρόπια, εισπνεόμενα σπρέι. Είναι ΚΑΘΑΡΑ μηχανικής αιτιολογίας και ως τέτοιος θα περάσει μόνο όταν αρθεί το αίτιο που τον προκαλεί. Πολλοί ακόμη αναφέρουν ότι σε περιόδους οδοντοφυίας το μωρό τους εμφανίζει ρινίτιδα (runny nose). Και αυτό οφείλεται σε ευκαιριακές ιώσεις που το παιδί μας μπορεί να περνά κλινικά ή και υποκλινικά (πιο ήπια,δηλαδή) στην περίοδο της οδοντοφυίας. Η αντιμετώπιση επίσης είναι συμπτωματική (ρινοπλύσεις με ορό, καθαρισμός της ρινικής κοιλότητας) και δεν χρήζει φαρμάκων. Κατά την φάση της οδοντοφυίας ακόμη, πολλάκις διαπιστώνουμε ένα περιστοματικό εξάνθημα σε πολλά βρέφη, ιδίως σε αυτά που φέρουν πιπίλα. Περιστοματική κνίδωση (perioral hives) ή εξάνθημα (teething rash) είναι αλλεργικής αιτιολογίας και στην εμφάνιση του προδιαθέτει η διασπορά σάλιου σε όλη την περιοχή με τα χεράκια ή άλλα αντικείμενα. Σε έντονες καταστάσεις ίσως απαιτηθεί αγωγή (αντιισταμινικά). Η τοπική αγωγή είναι συνήθως αρκετή.

PERIORAL HIVES (....αλλά είμαι χαρούμενος !)

Πως μπορουμε να βοηθησουμε το παιδι; 

Εδώ είναι το πεδίο που συνήθως βάζουμε αρκετό νερό στο κρασί μας. Οτιδήποτε βοηθά το παιδί μας αποτελεσματικά (χωρίς βέβαια να βλάπτει) ώστε να μην υποφέρει, το δέχομαστε.

α) Παιχνίδια,κρίκοι οδοντοφυίας : Από το να μασουλά μανιωδώς τα δάκτυλα του ή παιχνίδια του παιδικού δωματίου (κυρίως λούτρινα που συνηθίζουν να μαζεύουν από σκόνη εως μικρόβια από το μεγαλύτερο παιδί ή τους ενήλικες), συμπαθούμε περισσότερο ειδικούς κρίκους οδοντοφυίας οι οποίοι είναι γεμάτοι από ημίρρευστο υλικό. Όταν ο κρίκος μπει στο ψυγείο, το υλικό καταψύχεται με αποτέλεσμα όταν το μωρό δαγκώνει τον κρίκο το ψύχος αυτό μεταφέρεται στα ούλα καταπραύνοντας την φλεγμονή και προκαλώντας ένα ευχάριστο αίσθημα δροσιάς σε ένα στόμα που "φλέγεται".  Σημείωση : Το να πάρουμε για το μωρό μας ένα χαζό παιχνιδάκι με ωραίο σχήμα και χρώμα το οποίο η αλυσίδα παιχνιδίων έχει βαφτίσει " κρίκο οδοντοφυίας" είναι απολύτως θεμιτό (το έχουμε κάνει όλοι...) , αλλά δεν μπορούμε να πουμε ότι βοηθούμε το παιδί μας με τον πιο ορθό τρόπο. Πάντως, ότι βοηθά και δεν βλάπτει, είναι καλοδεχούμενο.

Ο ΜΑΓΙΚΟΣ ΑΡΙΘΜΟΣ 8. ΒΟΛΕΥΕΙ ΣΤΟ ΚΡΑΤΗΜΑ, ΒΟΛΕΥΕΙ ΣΤΟ ΔΑΓΚΩΜΑ !

β) Τζελ οδοντοφυίας . Είναι σκευάσματα με καθαρά τοπική αναισθητική δράση τα οποία παρέχουν μόνο πρόσκαιρη ανακούφιση. Τα gel δεν είναι ιδανικά σαν λύση. Καλύπτουν περιορισμένα και η δράση τους διαρκεί λίγο. Πολλές φορές βλέποντας το μωρό να υποφέρει, οι γονείς το παρακάνουν αλοίφοντας τα ούλα του μωρού πολύ συχνά και με προοδευτικά αυξανόμενες ποσότητες gel. Τα συστήνουμε όμως κατόπιν δοκιμής.

γ) Παυσίπονα/Αντιφλεγμονώδη. Έρχεται τελευταίο αυτό που έχει την μεγαλύτερη λογική. Αφού τα ούλα πονάνε, θα δώσεις στο παιδί παυσίπονο. Εξηγήσαμε ήδη ότι ο πόνος  στην οδοντοφυία προέρχεται από την έντονη φλεγμονή των ούλων. Η επιλογή λοιπόν του φαρμάκου θα γίνει βάσει της αντιφλεγμονώδους ιδιότητας του. Μη στεροειδή αντιφλεγμονώδη φάρμακα φαίνεται ότι βοηθούν περισσότερο από την παρακεταμόλη. Στην χώρα μας κυκλοφορούν για παιδιά δύο σκευάσματα ιμπουπροφένης (Algofren,Nurofen) και ένα μεφαιναμικού οξέος (Ponstan). Χρησιμοποιούμε τα φάρμακα αυτά ανακουφιστικά στις χαμηλότερες δυνατές συγκεντρώσεις και στην ελάχιστη απαιτούμενη συχνότητα. Για να μην το παρακάνουμε, σε περιόδους εξάρσεων, τα χρησιμοποιούμε σε συνδυασμό με τις δύο πρώτες λύσεις (κρίκους,gel).

Κλείνουμε ως συνήθως με λίγες πινελιές :

ü                  Κανείς δεν θέλει να βλέπει το παιδί του να υποφέρει. Να ξέρετε όμως ότι η οδοντοφυία είναι μια διαδικασία φυσιολογική που την έχουν περάσει όλα τα παιδιά του κόσμου. Να είμαστε οπλισμένοι με αγάπη και υπομονή.

ü                Κλείστε τα αυτιά σας στις "φαεινές" ιδέες της γιαγιάς και της γειτόνισσας.

ü               Υπάρχουν παθολογικές καταστάσεις οι οποίες εκδηλώνονται με καθυστερημένη ανατολή οδόντων (αβιταμινώσεις,συστηματικά νοσήματα, ραχίτιδες). Δεν μας ενδιαφέρει λοιπόν ΚΑΘΟΛΟΥ εαν το μωρό μας έβγαλε δόντια πιο νωρίς ή πιο αργά από το μωρό της κολλητής μας. Εαν όμως έχει κλείσει τους 11 μήνες ζωής χωρίς οδοντοφυία επισκεπτόμαστε τον παιδίατρο μας.

      Επειδή η οδοντοφυία πολλές φορές ταυτίζεται χρονικά με την έναρξη των στερεών τροφών στα παιδιά μας, δείτε και εδώ  :   http://drharitos.blogspot.gr/2016/05/6.html